Ziekenhuis
Een ziekenhuis vraagt hoe de kwaliteit van zorg voor patiënten die een zelfmoordpoging hebben gedaan, op een specifieke afdeling kan worden verbeterd. Het probleem is alleen dat één groep van de verpleegkundigen zich erg bezorgd maakt om deze groep patiënten, terwijl de andere groep juist afstand neemt. Dit geeft veel discussie in het team en ontevredenheid bij patiënten en hun naasten.
Hoe ben ik hier te werk gegaan? Ik heb een dag meegelopen op de afdeling als verpleegkundige, en heb mogen aanschouwen en aanhoren welke knelpunten de uitvoerend verpleegkundigen ervaarden m.b.t. deze doelgroep. Daarbij heb ik de vraag gesteld wat er zou moeten gebeuren waardoor dit probleem minder zou worden of misschien wel zou kunnen verdwijnen. De antwoorden varieerden enorm! Zo kwamen ideeën over teambuilding, visie op zorg, professioneel omgaan met emotie en trainen op gespreksvaardigheid voorbij.
We zijn dit traject gestart door alle medewerkers te vragen een korte presentatie te geven. Hierin gaven zij aan wat hun eigen kwaliteiten en valkuilen zijn m.b.t. deze doelgroep, en wat zij graag willen leren. Tevens vroegen de collega’s elkaar welke feedback ze graag wilden ontvangen in de komende periode, zodat ze zichzelf konden ontwikkelen.
Vervolgens hebben we een ethische discussie gevoerd over het begrip ‘wat is goede zorg vanuit de verschillende perspectieven’ en hoe kan je gebruik maken van meerdere perspectieven in je werk? Hierna hebben we enkele feiten op een rij gezet m.b.t. mensen die een suïcidepoging ondernemen. Wat maakt dat mensen een suïcidepoging ondernemen? (reactie op stress, psychische of psychiatrische problematiek). Hoeveel mensen zijn dat? Hoeveel mensen komen hiervan in een ziekenhuis? De stigma’s (o.a. ‘mensen die pillen slikken doen het toch niet’ en ‘dat is alleen maar aandacht vragen’) werden met wetenschappelijke bewijsvoering tenietgedaan.
Na de eerste focus op ethiek en feiten rondom psychopathologie, lag de tweede focus op gespreksvoering: wat doe jezelf in contact? Wat straal je (onbewust) uit in gesprek met deze doelgroep? We trainden op het ‘oordeelsvrij’ communiceren door het toepassen van motiverende gespreksvoering, oplossingsgericht werken en shared decision making. Het resultaat was dat er minder discussie binnen de teamleden werd gevoerd over ‘wat goede zorg is’, en dat er minder irritatie of belasting werd ervaren naar deze patiëntengroep. In teamverband werd er bewust omgegaan met signalen van oordeelsvorming en zo nodig werd er actie op ondernomen (coaching/intervisie).